ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΓΟΝΕΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ: ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΓΙΑ τις ΣΔΙΤ, μεταφορά χρημάτων από την τσέπη των φορολογούμενων στην τσέπη μεγαλοεπιχειρηματιών

1. Τι είναι οι ΣΔΙΤ;

Το αρκτικόλεξο ΣΔΙΤ προέρχεται από τα αρχικά Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.

2. Από πότε ισχύουν στην χώρα μας;

Οι ΣΔΙΤ με την μορφή που τις γνωρίζουμε σήμερα ορίζονται για 1^η φορά στον ν.3389/2005 που ψηφίστηκε από την κυβέρνηση Κ. Καραμανλή, στο 2^ο θερινό τμήμα διακοπών της.

3. Πως εκτελούνταν τα δημόσια έργα προ ΣΔΙΤ;

Για κάθε Δημόσιο Έργο γινόταν προκήρυξη του έργου με τις απαιτούμενες προδιαγραφές αυτού. Διαγωνισμός μελετητικών γραφείων για την επιλογή της ομάδας μελετών. Εκπόνηση από την ομάδα μελέτης του συνόλου των μελετών καθώς επίσης και του τελικού προϋπολογισμού του έργου. Διαγωνισμός για την επιλογή του εργολάβου κατασκευής με βάση την οικονομική του προσφορά. Σταδιακή αποπληρωμή του έργου από τον Δημόσιο Φορέα ανάθεσης ανάλογα με το στάδιο κατασκευής. Ολική αποπληρωμή με το τέλος του έργου.

4. Πως εκτελούνται τα έργα ΣΔΙΤ;

Για κάθε Έργο ΣΔΙΤ γίνεται προκήρυξη του έργου με τις απαιτούμενες προδιαγραφές αυτού και καθορίζεται το ποσοστό συμμετοχής του Δημοσίου στο κόστος του έργου. Γίνεται διαγωνισμός επιλογής του εργολάβου κατασκευής του έργου. Ο εργολάβος αναλαμβάνει την εκπόνηση των μελετών και την χρηματοδότηση κατασκευής του έργου ανάλογα με το ποσοστό που του αναλογεί από την σύμβαση του έργου. Το Δημόσιο ή οι χρήστες αποπληρώνουν τον εργολάβο σε ένα βάθος χρόνου που φτάνει μέχρι και τα 30 χρόνια.

5. Ποιο δίκαιο καλύπτει τις συμβάσεις ΣΔΙΤ;

Οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ Δημόσιου και εργολάβου αναφορικά με την ολοκληρωμένη κάλυψη των προδιαγραφών του έργου, δεν κρίνεται από Δικαστήριο, αλλά από ομάδα διαιτητών οι οποίοι ορίζονται στην σύμβαση του έργου και των οποίων η απόφαση είναι οριστική και αμετάκλητη, δεν επιδέχεται δηλαδή περαιτέρω αντίκρουσης. Οι συμβάσεις ΣΔΙΤ δεν είναι ανακοινώσιμες στους χρήστες του έργου, καλύπτονται από εχεμύθεια και παραμένουν γνωστές μόνο μεταξύ του αναθέτοντα το έργο και του εργολάβου κατασκευής.

6. Ποια υποτίθεται πως είναι τα πλεονεκτήματα των ΣΔΙΤ;

Οι ΣΔΙΤ υποτίθεται ότι παρέχουν στο Δημόσιο την δυνατότητα να μην εκταμιεύσει χρήματα σε περιόδους οικονομικής κρίσης, αλλά να αποπληρώνει σταδιακά και σε βάθος χρόνου τον κατασκευαστή του έργου. Επίσης υποτίθεται πως το έργο ολοκληρώνεται σε συντομότερο χρόνο, καθώς λείπουν οι χρονοβόρες και γραφειοκρατικές διαδικασίες του Δημόσιο Τομέα.

7. Πράγματι το δημόσιο κερδίζει από τις ΣΔΙΤ;

Στην Αττική πρόσφατα (2015) παραδόθηκαν 24 σχολεία ΣΔΙΤ. Για την κατασκευή τους, οι εργοληπτικές εταιρείες χρεώθηκαν με το 16% του κόστους και το υπόλοιπο ποσό καλύφθηκε από το Δημόσιο και από χαμηλότοκο δανεισμό (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και πρόγραμμα Τζέσικα) με εγγύηση του Ελληνικού Δημόσιου. Γι αυτά τα σχολεία το Δημόσιο πληρώνει κάθε χρόνο 16.000.000€ για 25 χρόνια, ποσό που θα αυξηθεί στα 17.000.000€ τα επόμενα χρόνια. Συνολικά λοιπόν θα πληρώσει περίπου 400.000.000€, ή 17.200.000€ για κάθε σχολείο, την στιγμή που το μέσο κόστος κατασκευής ενός σχολικού κτιρίου ανέρχεται στα 2 με 2.5 εκατομμύρια €. Όσο και να αφαιρέσεις από τα 17 εκ. το κόστος καθαρισμού, φύλαξης και συντήρησης για 25 χρόνια που βαρύνει τον εργολάβο, αυτό δεν ανέρχεται πάνω από 3.5 εκ. €. Επομένως το Δημόσιο βαρύνεται με επιπλέον κόστος της τάξης των 11 εκ. € για κάθε σχολείο! Τα ενοίκια 3 μόνο χρόνων, έφταναν για να κατασκευαστούν και τα 24 σχολεία!

8. Πράγματι τα έργα κατασκευάζονται πιο σύντομα;

Τα 24 αυτά σχολεία έκαναν να κατασκευαστούν 10 χρόνια, ενώ με το προηγούμενο σύστημα, ο συνολικός χρόνος από την ανάθεση των μελετών μέχρι την παράδοση του έργου δεν υπερέβαινε τα 3 χρόνια.

9. Ποιος πληρώνει για την λειτουργία των σχολείων ΣΔΙΤ;

Τα έξοδα λειτουργίας των σχολείων, βαρύνουν όπως και για κάθε άλλο σχολείο τις Σχολικές Επιτροπές των Δήμων. Όμως ο εργολάβος, προκειμένου να ελαχιστοποιήσει το κόστος συντήρησης έχει προβλέψει να αυξήσει σημαντικά το κόστος λειτουργίας, πχ με την χρήση προβολέων όλο το 24ωρο για να ελαχιστοποιήσει το κόστος φύλαξης ή με την χρήση κλιματισμού για να ελαχιστοποιήσει το κόστος συντήρησης. Γι αυτό το επιπλέον κόστος, οι Σχολικές Επιτροπές δεν επιδοτούνται, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες λειτουργίας των σχολικών κτιρίων του Δήμου.

10. Σε ποιον ανήκει το σχολείο ΣΔΙΤ;

Μέχρι την παράδοση στο Δημόσιο μετά από 25 χρόνια, το σχολικό κτίριο ανήκει στον Εργολάβο. Οποιαδήποτε αλλαγή ή λειτουργία του πρέπει να εγκριθεί από αυτόν. Δεν μπορεί το εκπαιδευτικό προσωπικό ή οι μαθητές ούτε να καρφώσουν ένα καρφί στον τοίχο χωρίς την έγκριση του εργολάβου. Οποιαδήποτε δραστηριότητα και χρήση σχολικής αίθουσας είτε από τον Σύλλογο Διδασκόντων είτε από τον Σύλλογο Γονέων ή το Μαθητικό Συμβούλιο (Συνελεύσεις, Σχολικό Συμβούλιο, Εκδηλώσεις κτλ) πρέπει να εγκριθεί από τον ιδιοκτήτη του έργου.

11. Τι είναι τελικά οι ΣΔΙΤ;

Τελικά οι ΣΔΙΤ αποδεικνύεται πως είναι μια ακόμα μεταφορά χρημάτων από την τσέπη των φορολογούμενων στην τσέπη μεγαλοεπιχειρηματιών. Δεν προσφέρουν κανένα πλεονέκτημα στο Δημόσιο και τους χρήστες των έργων, αντίθετα είναι επιζήμιες τόσο όσον αφορά το κόστος κατασκευής τους, όσο και αυτό της λειτουργίας τους. Επιπλέον δυσχεραίνουν το εκπαιδευτικό έργο που πρέπει να συντελείται μέσα στα σχολεία. Το γονεϊκό κίνημα έχει σαφή θέση εναντίον τους και πρέπει να συνεχίσουμε να παλεύουμε για να μην εφαρμοστούν στα σχολεία μας.